Prawo cywilne i zawieranie umów – najważniejsze informacje dla przedsiębiorcy

Zawarcie umowy jest kluczowym momentem współpracy między dwoma podmiotami. Pisemne potwierdzenie warunków zawartego porozumienia jest podstawą do dalszych działań. Reguluje ono zakres świadczonej usługi oraz stawkę za jej wykonanie, a w razie komplikacji – sposoby rozwiązania problemu. Przygotowanie umowy bywa procesem trudnym i złożonym z uwagi na negocjacje warunków tak, by wszystkie strony były usatysfakcjonowane. W naszym poradniku zebrane zostały wszystkie najważniejsze informacje związane zawieraniem umów, prawem cywilnym oraz prowadzeniem firmy. Sprawdź, co trzeba wiedzieć.

Kodeks cywilny a swoboda zawierania umów

Artykuł 353 kodeksu cywilnego warunkuje zasadę swobody zawierania umów. Zgodnie z przytoczonym przepisem, strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według własnego uznania, o ile jego treść lub cel pozostają w zgodzie z właściwością stosunku, ustawą oraz zasadami życia społecznego. W tej definicji celem zobowiązania jest stan rzeczy, jaki osiąga się w wyniku wykonania postanowień umowy. Innymi słowy, ustalenia zawarte w umowie mogą zawierać każdy zapis, który pozostaje w granicach prawa.

Umowa a list intencyjny

List intencyjny to zabezpieczenie obu stron zamierzających podpisać umowę, kiedy te są jeszcze na etapie negocjacji. Dokument niej est regulowany przez kodeks cywilny, jednak przyjęto zasadę, że podpisany list jest wstępnym zobowiązaniem. Często zawiera on informację o tym, jakiego rodzaju ustalenia już zostały przyjęte. Może też zobowiązywać obie strony do prowadzenia negocjacji w dobrej wierze, przyjęcia dotychczas ustalonych warunków lub wpłaty określonej kwoty. Co istotne, list intencyjny nie jest ani umową faktyczną, ani przedwstępną. Wyraża on jedynie chęć zawarcia umowy po zakończonych negocjacjach. Nie ma też charakteru wiążącego, chyba że strony zadecydują inaczej.

Umowa przedwstępna – kiedy jest ona konieczna?

W przeciwieństwie do listu intencyjnego umowa przedwstępna została szczegółowo określona w kodeksie. Traktują o niej artykuły 389 i 390. Co w świetle prawa musi zawierać umowa przedwstępna?

• Postanowienia istotne dla obu stron.
• Datę podpisania umowy właściwej.
• Kwotę odszkodowania należnego w sytuacji, kiedy jedna ze stron uchyla się od podpisania umowy.

Zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego, roszczenia z umowy przedwstępnej przedawniają się z upływem roku.

Umowa od podstaw czy ze wzoru – jak przygotować dokument?

Obecnie powszechną praktyką jest zawieranie umów przygotowanych na podstawie wzoru. Pozwala to znacząco skrócić czas pracy nad umową, ponieważ strony mogą uzupełnić lub skorygować treść wzoru, zamiast tworzyć dokument od zera. Dotyczy to w szczególności kontraktów przedłużanych lub powtarzalnych. Stworzenie całkowicie nowej umowy to rozwiązanie stosowane głównie podczas zawierania transakcji ryzykownych, długoterminowych lub wielostronnych. Wiąże się z tym konieczność dłuższych przygotowań i negocjacji oraz konieczność odbycia przynajmniej kilku spotkań. Zarówno korzystanie z gotowego wzoru, jak i opracowanie całej umowy warto skonsultować z prawnikiem lub doradcą specjalizującym się w prawie cywilnym. W EcoMS znaleźć można szerokie wsparcie w procesie zawierania umów i zarządzania firmą.

Sposoby zawierania umów

Kodeks cywilny opisuje ogólne zasady zawierania umów, wyróżniając cztery możliwości:

• oferta,
• aukcja,
• przetarg,
• negocjacje.

Ponadto kodeks reguluje również możliwość odstąpienia od zawarcia umowy. Należy jednak pamiętać, że brak odpowiedzi przedsiębiorcy nie oznacza w tym przypadku odmowy, wręcz przeciwnie. Milczenie poczytywane jest za przyjęcie umowy i skutkuje jej zawarciem.