Czy Polacy budują coraz mniejsze domy?

Zapowiedzi rządu jasno wskazują, że w najbliższym czasie budowa małych domów zostanie ułatwiona. Zgodnie z planami przedstawionymi w programie Nowy Ład wybudowanie nieruchomości o powierzchni do 70 mkw. będzie mogło odbyć się bez zezwolenia, kierownika budowy oraz dziennika – wystarczy jedynie zgłoszenie budowy – teraz na takie udogodnienia mogą liczyć jedynie budujący dom o powierzchni do 35 mkw. Czy Polacy skorzystają z planowanych udogodnień, czy jednak proponowany maksymalny metraż domu będzie barierą, która uniemożliwi wielu chętnym skorzystanie ze zmian? Odpowiedzi na te pytania postaramy się znaleźć w poniższym artykule.

Mniejsza powierzchnia

Okazuje się, że już od jakiegoś czasu systematycznie spada przeciętna powierzchnia wznoszonych w naszym kraju budynków jednorodzinnych. W 2013 roku metraż statystycznego domu wynosił 148,5 mkw., natomiast ostatnie badania GUS z roku 2019 odnotowują spadek do 143,5 mkw. Dla porównania, średnia dla mieszkań oddanych przez deweloperów to 62,4 mkw. w roku 2013 i niespełna metr mniej w roku 2019. Z czego wynika taka zmiana? Czy w najbliższym czasie będziemy obserwować odwrócenie trendów, czy wręcz przeciwnie – domy będą stawały się coraz mniejsze?

Demografia kontra duże domy

Wpływ na kurczenie się metraży domów ma kilka różnych czynników. Pierwszym z nich jest aktualna sytuacja demograficzna – najnowsze dane wykazują niski współczynnik dzietności, wynoszący 1,44 żywych urodzeń przypadających na każdą kobietę w wieku rozrodczym. Polskie rodziny są więc o wiele mniejsze niż kiedyś, a co za tym idzie – potrzebują mniej przestrzeni. Rzadkością stają się też wielopokoleniowe rodziny mieszkające wspólnie w jednym domu.

Polityka kredytowa

Kolejną przyczyną powstawania mniejszych nieruchomości jest bardziej wyśrubowana polityka kredytowa banków. Większość z nich wymaga wkładu własnego w wysokości 20% wartości domu. Jeśli uda się zgromadzić taką kwotę, problemem może być jeszcze zdolność kredytowa – spłacanie rat kredytu zaciągniętego na wzniesienie kilkusetmetrowej nieruchomości może przekroczyć możliwości finansowe wielu Polaków. Wybudowanie mniejszego domu będzie tańsze, podobnie jak jego późniejsze utrzymanie.

Mimo rosnącego średniego wynagrodzenia Polaków (według danych GUS średnia pensja w roku 2021 to prawie 6000 zł brutto), w najbliższym czasie nie należy spodziewać się odwrócenia tendencji – metraż nowopowstających domów prawdopodobnie nadal będzie spadał. Niebagatelny wpływ ma tu rosnący koszt materiałów budowlanych – skutki tego wzrostu są widoczne z opóźnieniem (z uwagi na czas potrzebny do powstania budynku) i obserwować będziemy je w przeciągu najbliższych kilku lat. Koszt budowy domu podniosą też wzrastające ceny działek oraz nowe normy dotyczące energochłonności. Sporym zainteresowaniem cieszą się również domy na sprzedaż w Gliwicach.

Wprowadzenie rządowego programu najprawdopodobniej jedynie umocni i tak już widoczną tendencję do budowania coraz mniejszych domów jednorodzinnych. Czy polskie rodziny pomieszczą się w domach o powierzchni 70 mkw.? Biorąc pod uwagę wspomnianą wcześniej wielkość przeciętnego mieszkania, zapewne znajdzie się wielu chętnych chcących zamienić lokal w bloku na niewielki dom wybudowany bez zbędnych formalności.